Vademecum to narzędzie, które pozwala zapoznać się z tematem ogrzewania i wspiera w wyborze najlepszego dla użytkownika rozwiązania grzewczego. Kliknij na poszczególny rodzaj paliwa i sprawdź czy jest to dla Ciebie opłacalny wybór.
Opis oleju opałowego i jego zastosowanie - do jakich domów i kotłów?
olej opałowy jest produktem przerobu ropy naftowej
mała wilgotność 0,01% i znikoma ilość popiołu 0,005%, ale o dość dużej ilości siarki - do 1,0% - mała ilość tych składników, świadczy o większej wydajności paliwa
można nim ogrzać dom stojący na niedużej działce, gdyż nie wymaga dodatkowej powierzchni na zbiornik z paliwem- paliwo czyste, wygodne w eksploatacji i używane w urządzeniach całkowicie zautomatyzowanych i bezobsługowych
stosowany jest do kotłów:
c.o. (centralnego ogrzewania) tradycyjnych i kondensacyjnych
dwufunkcyjnych
kotły z zasobnikiem c.w.u. (ciepłej wody użytkowej)
kotły zasilane olejem osiągają sprawność do 92%
Wydajność - ile ciepła zyskamy ze spalenia 1 kg paliwa?
paliwo wydajne, jego wartość opałowa wynosi 40-42 MJ/kg (~35-39 MJ/l),
z 1 kg (1 l) paliwa można uzyskać 40-42 MJ (35-39 MJ) ciepła,
w przeliczeniu na ilość energii uzyskanej w ciągu 1 h z 1 l oleju, wartość opałowa wynosi 10 kWh/l.
Składowanie
Zbiornik na olej - jak duży i z czego wykonany?
do ocieplonego domu o pow. 150 m2, wystarczy zbiornik o pojemności 2000 l,
zbiornik najczęściej wykonany jest z tworzywa sztucznego – , lub z blachy stalowej – wtedy może być jednopłaszczowy (jednościenny), albo dwupłaszczow (dwuścienny),
zbiornik musi być bezciśnieniowy, musi też mieć fabrycznie zainstalowany układ do napełniania, odpowietrzania i czerpania paliwa.
Lokalizacja zbiornika
zbiornik może być umieszczony w budynku, na jego najniższej kondygnacji lub poza nim, na terenie lub pod ziemią; aby ustawić zbiornik z olejem w budynku, muszą być spełnione przepisowe warunki bezpieczeństwa pożarowego,
najczęściej lokalizowany jest on w piwnicy - jeżeli jego pojemność nie przekracza 1000 l, może stać w kotłowni, obok kotła, przy zachowaniu wszystkich wymaganych przepisów (patrz poniżej - kotłownia);
może też być usytuowany np. w specjalnym sąsiednim magazynie, ale nie można go ustawić w pomieszczeniach spełniających inne funkcje, np. w kuchni czy łazience,
magazyn oleju opałowego musi mieć wentylację nawiewno-wywiewną, zapewniającą 2-4 wymian powietrza/h,
w magazynie musi być okno lub półstałe urządzenie gaśnicze pianowe,
w magazynie może być zainstalowane jedynie wodne centralne ogrzewanie
zbiornik ustawiony w budynku musi być odpowiednio zabezpieczony przed ew. wylaniem się oleju podczas awarii obudowy,
jeżeli jest to zbiornik jednościenny, musi być umieszczony w specjalnej betonowej wannie, która ma pojemność umożliwiającą wychwycenie całego wyciekającego paliwa,
zbiornik dwuścienny nie musi stać w wannie; jego podwójny płaszcz zabezpiecza przed wydostaniem się oleju.
Kotłownia
Lokalizacja i wymagania techniczne dot. pomieszczenia
kotłownia z kotłem na olej opałowy musi mieć wysokość min. 2,2 m i kubaturę min. 8 m3,
jeżeli zbiornik na olej ma pojemność nie większą niż 1 m3, może znajdować się w kotłowni, - kotłownia ze zbiornikiem na olej musi być usytuowana na najniższej kondygnacji domu (w piwnicy albo na parterze),
jeżeli zbiornik na paliwo nie jest umieszczony w kotłowni, a kocioł ma moc cieplną do 30 kW (wystarczającą w domach jednorodzinnych), można zainstalować kocioł w innym pomieszczeniu pomocniczym, nie przeznaczonym na stały pobyt ludzi, jak np. w łazience, pralni, warsztacie, itp. i również na innych kondygnacjach domu,
kotłownia ze zbiornikiem na olej musi posiadać wentylacją nawiewno-wywiewną (2-4 wymian powietrza/h),
jeśli zbiornik oleju znajduje się w osobnym magazynie (z wentylacją nawiewno-wywiewną), kotłownia musi mieć zapewniony nawiew i wywiew powietrza do wentylacji pomieszczenia oraz obowiązkowy otwór wentylacji nawiewnej, dla powietrza niezbędnego do procesu spalania w kotle; otwór ma pow. min. 200 cm2,
kotłownia ze zbiornikiem oleju powinna mieć przynajmniej 1 ścianę zewnętrzną budynku, a w niej okno, lub półstałe urządzenie gaśnicze pianowe; wskazane jest, aby w ścianie zewnętrznej były drzwi, ułatwiające dostawy paliwa,
kotłownia ze zbiornikiem oleju może być ogrzewana jedynie przez centralne ogrzewania wodne (czyli takie, w którym nośnikiem ciepła jest woda, a nie np. energia elektryczna),
ściany, strop i drzwi kotłowni muszą mieć odpowiednie klasy odporności ogniowej (EI60 i EI30),
Gdzie ustawić kocioł?
jeżeli zbiornik na paliwo jest umieszczony w osobnym pomieszczeniu (magazynie na olej opałowy), a kocioł ma moc cieplną do 30 kW (wystarczającą w domach jednorodzinnych), można zainstalować kocioł w innym pomieszczeniu pomocniczym, nie przeznaczonym na stały pobyt ludzi, np. w łazience, pralni, warsztacie, itp. i również na innych kondygnacjach domu,
pomieszczenie nie będące kotłownią, w którym znajduje się kocioł na olej, musi spełniać warunki wodoszczelności (posadzka i ściany do wysokości 10 cm oraz wszystkie przejścia instalacyjne podłogowe i ścienne do tej wysokości muszą być odporne na przenikanie wody), a próg do pomieszczenia musi mieć 4 cm i też być wodoszczelny,
ze względu na hałas i drgania, jakie wywołuje palnik olejowy, kocioł powinien znajdować się w sąsiedztwie pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi jedynie po spełnieniu wymaganych norm, dot. hałasu i drgań,
kocioł musi być tak ustawiony, by z każdej strony był możliwy do niego dostęp, czyli powinien mieć wolną przestrzeń o szerokości ok. 70 cm po bokach, min. 25 cm z tyłu przy ścianie i ok. 100 cm z przodu, co gwarantuje możliwość swobodnej obsługi,
w kotłowni ze zbiornikiem na olej, minimalna odległość między kotłem i zbiornikiem na olej wynosi 1m,
dodatkowo kocioł i zbiornik muszą być oddzielone ścianką „bezpieczeństwa”, murowaną o grubości co najmniej 12 cm, szerokości co najmniej 60 cm więcej od szerokości zbiornika i o wysokości co najmniej 30 cm więcej od jego wysokości,
jeśli kocioł jest kondensacyjny, należy podłączyć go do sieci kanalizacyjnej, w celu odprowadzania kondensatu, który zbiera się w procesie spalania,
przy kotle grzejącym również c.w.u. (ciepłą wodę użytkową), ustawiany jest z reguły zasobnik ciepłej wody, o pojemności 200 lub 300 l,
Jak odprowadzać spaliny?
spaliny powstające w wyniku spalania oleju opałowego odprowadzane są przewodem spalinowym, umieszczonym w kominie,
przewód musi być kwasoodporny, szczególnie na działanie związków siarki,
może to być przewód z kwaso- i żaroodpornej stali nierdzewnej, jedno- lub dwuścienny (dwuścienny nie wymaga obudowy z cegły), albo kwaso- i żaroodporny szamotowy umieszczony w kominie prefabrykowanym z pustaków z keramzytobetonu.
Dostawy paliwa
Jak zamówić dobre paliwo?
zamówienie na olej opałowy można złożyć telefonicznie lub przez internet u autoryzowanego dostawcy jednego z producentów,
dystrybucja oleju jest łatwa dzięki rozbudowanej sieci dystrybutorów, dostawa jest możliwa w 24 h,
przed złożeniem zamówienia dobrze jest wybrać np. 3 dostawców spośród małych, średnich i dużych firm i porównać ich oferty;
warto dowiedzieć się, jak długo firma istnieje na rynku, jakim sprzętem dostarcza paliwo, czy ma wielu klientów i z jakim wyprzedzeniem należy składać zamówienie,
razem z dostawą paliwa należy zamówić dostarczenie dokumentu potwierdzającego jego jakość i świadectwo legalizacji dystrybutora,
Najczęstsze wady dostarczanego paliwa
zamiast wymaganego oleju lekkiego przywożony jest olej ciężki, średni lub mieszanka lekkiego z cięższymi,
do lekkiego oleju opałowego mogą być dodawane resztki oleju spożywczego lub samochodowego,
olej lekki często pozbawiony jest koniecznych dodatków, zabezpieczających przed niskimi temperaturami,
Jak sprawdzić jakość i ilość dostarczonego paliwa?
przed rozpoczęciem dostawy należy sprawdzić stan początkowy licznika autocysterny,
warto uczestniczyć w całym procesie dostawy; dzięki temu sumienniej i dokładniej będzie ona przeprowadzona, np. uniknie się wylania oleju na podłogę,
aby skontrolować jakość przywiezionego oleju, należy poprosić dostawcę o przelanie próbki oleju (ok. 1l) do butelki i opisanie parametrów produktu; próbkę można później przekazać do zbadania w specjalistycznym laboratorium – będzie ona podstawą reklamacji w razie niewłaściwego spalania,
wysokogatunkowy lekki olej opałowy wlany do butelki, powinien być klarowny i bez zanieczyszczeń mechanicznych,
w celu szybkiej oceny jego jakości, można dokonać termoaerometrem pomiaru gęstości i temperatury oleju; za duża gęstość (w stosunku do podanej na specyfikacji) wskazuje na słabej jakości produkt,
ważnym elementem jest też ocena stanu technicznego autocysterny i węża podłączeniowego (czy kapie z nich olej, czy cysterna jest zardzewiała, itp.); jakość sprzętu świadczy też o jakości paliwa,
Częstotliwość dostaw
w domu o pow. 150 m2 najczęściej stosowany jest zbiornik na olej o objętości 2m3, czyli 2000 l; w ciągu roku zużycie paliwa wynosi ok. 3000 l, zatem zbiornik będzie musiał być napełniony przed sezonem grzewczym i drugi raz w ciągu jego trwania.
olej opałowy posiada nieprzyjemny, drażniący zapach, który - przy nieszczelnej instalacji - może być uciążliwy dla alergików,
wymaga specjalistycznej instalacji zbiornika na olej opałowy,
kocioł na olej musi posiadać na tabliczce znamionowej znak CE, który gwarantuje bezpieczne działanie podczas prawidłowego użytkowania,
musi też posiadać instrukcję techniczną dla instalatora i użytkownika (tzw. dokumentację techniczno-ruchową DTR),
na kotle powinny być zapisane ostrzeżenia dotyczące paliwa oraz wymagania co do kotła i ograniczenia w jego działaniu; wymagania dotyczą m.in. wentylacji pomieszczenia i miejsca zamontowania kotła,
Obsługa kotła
montaż, instalacja kotła i przeprowadzenie próby grzewczej muszą być przeprowadzone przez autoryzowany serwis, co daje podstawę do udzielenia gwarancji przez producenta,
serwisant nastawia parametry działania kotła zgodnie z instrukcją i życzeniem właściciela,
zmiany ustawień działania kotła (temperatury w pomieszczeniach) może dokonywać użytkownik, pod warunkiem, że są one wykonywane zgodnie z dołączoną do urządzenia instrukcją,
kocioł można uznać za bezobsługowy.
Konserwacja kotła i przeglądy
kocioł na olej opałowy wymaga regularnych zabiegów konserwacyjnych, głównie czyszczenia z popiołu, sadzy i skroplin, które osadzają się we wnętrzu urządzenia,
brak konserwacji może spowodować znaczne zmniejszenie sprawności kotła lub jego awarię; dotyczy to przede wszystkim pogorszenia pracy palnika a nawet jego blokadę,
po każdej nowej dostawie paliwa, powinna być wykonana podstawowa regulacja palnika, czyli określenie ciśnienia oleju i ilości powietrza dostarczanego do spalania,
raz na pół roku powinien być, a raz w roku musi być przeprowadzony przegląd techniczny kotła – przegląd palnika i wymiana dyszy paliwowej (raz w roku), która zużywa się, powodując obniżenie sprawności spalania i większe zużycie oleju,
sprawdzeniu i wymianie podlega też filtr olejowy, który dość szybko ulega zużyciu,
konieczna jest też regularna (raz w roku) kontrola czujników zabezpieczających kocioł przed przegrzaniem, zbyt wysoką temperaturą spalin lub wyciekiem oleju ze zbiornika,
przegląd kotła powinien mieć miejsce poza sezonem grzewczym, najlepiej w miesiącach letnich,
przeglądu dokonuje jedynie wyspecjalizowany specjalista, najlepiej autoryzowany serwisant, polecany przez producenta.
Przegląd instalacji wentylacyjnej i spalinowej
konieczny jest też okresowy przegląd przewodów kominowych: wentylacyjnych i spalinowych, a także ich czyszczenie; przegląd powinien być robiony co najmniej raz na pół roku,
przegląd musi obejmować również wentylację nawiewną; jej złe działanie lub niedrożność mogą spowodować obniżenie sprawności kotła.
Koszty
Roczne zużycie dla domu o pow. ~150 m2 c.o.+c.w.u
1,9-2,3 t/rok, czyli ok. 4100-4500 dm3/rok
Koszt inwestycyjny
kocioł: tradycyjny od 3 500 zł, kondensacyjny ok. 11 000 zł