17 Spotkanie Branży Paliwowej - Polski Rynek Biopaliw

Wymiennik ciepła - istotna częśc kotła

Dokonując wyboru kotła użytkownik w praktyce kieruje się czynnikiem ekonomicznym oraz spodziewanym komfortem obsługi. Wymiennik ciepła stanowi największą pozycję w kosztach wykonania kotła, a równocześnie jest elementem wymagającym systematycznej obsługi (oczyszczenia z narostów pyłu, sadzy i związków smołowych, które obniżają jego efektywność). Żywotność kotła w praktyce jest determinowana żywotnością wymiennika ciepła. Jednakże – pomimo tak istotnego znaczenia – konstrukcje wymienników ciepła nie są najmocniejszą stroną krajowych kotłów małej mocy zasilanych paliwem stałym.

Kotły wodne małej mocy, ze względu na ograniczenia wymiarów zewnętrznych dyktowane warunkami ich zabudowy, posiadają często wymienniki ciepła umieszczone zbyt blisko nad paleniskiem, co skutkuje zaburzeniami procesu spalania i wymiany ciepła. Powierzchnie kontaktowe wymiennika ulegają szybkiemu zanieczyszczeniu osadami pyłowymi oraz związkami smołowymi i sadzą, wytrącającymi się z niedopalonych oparów i gazów palnych zbyt gwałtownie schłodzonych poniżej temperatury zapłonu.

Dla użytkownika najważniejsze powinno być, czy kocioł rzeczywiście posiada podaną przez producenta moc (musi to być udokumentowane stosownym świadectwem z badań) oraz czy konstrukcja wymiennika  zapewnia możliwość łatwego czyszczenia (nie czyszczony wymiennik już po kilku tygodniach może stracić kilkadziesiąt procent nominalnej wydajności cieplnej).

Stałym tematem w dyskusjach o wymiennikach jest porównanie wymienników z kanałami poziomymi i pionowymi. Obecnie wydają się przeważać opinie na korzyść wymienników z kanałami pionowymi, jednakże jednoznaczne zakończenie tych dyskusji nie nastąpi chyba prędko.

Kanały poziome sprzyjają osadzaniu się pyłu na powierzchniach (poziomych) wymiennika, zwiększając opory przepływu spalin i zmniejszając efektywność wymiany ciepła (warstwa pyłów jest dobrym izolatorem cieplnym). Konstrukcje z kanałami poziomymi wymagają częstszego pracochłonnego czyszczenia kanałów. Na każdym poziomie muszą być zabudowane otwory wyczystkowe, przechodzące przez przestrzenie wodne, co zwiększa koszty wykonawcze urządzenia. Zaletą jest generalnie niższa zawartość pyłów w spalinach z kotłów z takimi wymiennikami.

W kanałach pionowych osadzanie się pyłu na powierzchniach wymiany ciepła jest niewielkie, szczególnie w przypadku dobrej pracy paleniska (braku w spalinach niespalonych substancji smołowych, kondensujących na chłodnych powierzchniach wymiennika). Efektywność wymiany ciepła w wymiennikach z kanałami pionowymi może być istotnie zwiększona poprzez zastosowanie turbulizatorów (zawirowywaczy strugi), które ułatwiają również wytrącanie pyłów ze strumienia spalin.

Częstym tematem dyskusji jest zależność mocy kotła od powierzchni wymiany ciepła zainstalowanej w wymienniku. Często jeszcze zamiast pojęciem mocy nominalnej kotła operuje się pojęciem powierzchni wymiany ciepła w kotle, traktując te pojęcia równocennie, co – niestety – w przypadku małych kotłów jest poważnym błędem. Oczywiście wielkość powierzchni wymiany ciepła ma znaczenie podstawowe, ale znaczący wpływ na efektywność wymiany ciepła mają także prędkości przepływu mediów – wody i spalin – w wymienniku.

Producent ma obowiązek zweryfikowania mocy nominalnej, którą podaje w dokumentacji kotła. Taką weryfikację mocy nominalnej przeprowadza się także podczas badania kotła na "znak bezpieczeństwa ekologicznego" według IChPW. Norma PN-EN 303-5, według której wykonuje się te badania, warunkuje poprawność testu od utrzymania w czasie badania mocy kotła z tolerancją +/-8% wartości mocy nominalnej. Wszystkie kotły posiadające takie świadectwo wykazują więc moc nominalną zgodną z deklarowaną. Badania weryfikacyjne wykonują również inne instytuty. Producent lub sprzedawca kotła powinien udostępnić klientowi wyniki tych badań.

Tekst pochodzi ze strony zawijan.wordpress.com. Skrótu dokonała redakcja serwisu cdc24.pl

Słowa kluczowe:
Czysta energia to Propan-Butan
Pozostałe poradniki